ชนิดอุปกรณ์ป้องกันดวงตา สามารถแบ่งได้ตามประเภทการใช้งาน ดังนี้
1.แว่นครอบตา
แว่นครอบตา อาจแบ่งย่อยออกไปอีก ตามลักษณะของการใช้งาน ได้ดังนี้:
1.1 แว่นครอบตาสำหรับใช้กับงานเจียร์ (IMPACT GOGGLE):
โดยปกติทั้งตัวกรอบแว่นและเลนส์ ทำด้วยพลาสติกใส ลักษณะของแว่นครอบตาชนิดนี้จะมีรูพรุนเล็กๆ เป็นจำนวนมากอยู่โดยรอบกรอบแว่น (เพื่อระบายความร้อนที่ออกจากผู้ใช้ ไปสู่ภายนอกแว่นในขณะปฏิบัติงาน เลนส์ของแว่นจะมีลักษณะเป็นแผ่นเดียวกันตลอด ไม่แยกจากกัน มีความหนาโดยเฉลี่ยไม่น้อยกว่า 0.04 นิ้ว สำหรับไว้ป้องกันฝุ่นหรือเศษของวัสดุที่เจียร์ เช่น หิน เหล็ก พลาสติก ไฟเบอร์กลาส ฯลฯ
1.2 แว่นครอบตาสำหรับใช้กับงานเจียร์ และป้องกันสารเคมี (CHEMICAL & IMPACT GOGGLE):
แว่นครอบตาชนิดนี้เป็นที่นิยมใช้กันมากกว่าชนิดแรก เพราะสามารถใช้งานได้มากกว่า กล่าวคือ ใช้สำหรับป้องกันสารเคมีกระเซ็น และเศษหรือฝุ่นจากงานเจียร์ปลิวเข้าตา ลักษณะโดยทั่วไปของแว่นครอบตาชนิดนี้คล้ายกับชนิดแรก จะต่างกันก็เพียงการระบายความร้อนออกสู่ภายนอกแว่นเท่านั้น กล่าวคือแว่นครอบตาชนิดนี้จะใช้ลิ้นระบาย (EXHAUST VALVE) ระบายความร้อนออกสู่ภายนอกแว่นแทน ซึ่งโดยมากจะมีอยู่ด้วยกัน 4-6 ลิ้นรอบกรอบแว่น ส่วนเลนส์จะเป็นชนิดเดียวกันกับชนิดแรก
1.3 แว่นครอบตาสำหรับใช้ป้องกันสารเคมี ควันและงานเจียร์ (CHEMICAL SPLASH GOGGLE):
แว่นครอบตาชนิดนี้ จะมีลักษณะแตกต่างออกไปจากแว่นทั้งสองชนิดที่กล่าวมาแล้ว ตัวกรอบแว่นจะมีลักษณะกว้างและโค้งแนบกับใบหน้าได้ดีกว่า และไม่มีลิ้นรูระบายความร้อน เลนส์จะมีลักษณะโค้งไปตามกรอบแว่น เนื่องจากแว่นชนิดนี้ไม่มีรูระบายความร้อน แต่ใช้ระบบการระบายความร้อนออกจากตัวแว่น ด้วยวิธีไหลผ่านจากเลนส์สู่กรอบแว่นสู่ภายนอกแทน (INDIRRCT VENT) ดังนั้นแว่นชนิดนี้จึงเหมาะสำหับใช้กันควัน สารเคมีและบริเวณที่มีฝุ่น หรือเศษของชิ้นงานจากงานเจียร์จำนวนมากได้ดีกว่าชนิดที่ 1 หรือ 2
1.4 แว่นครอบตาสำหรับเชื่อม (WELDING GOGGLE):
กล่าวคือ จะใช้ลิ้นระบายความร้อนออกจากแว่นเหมือนกัน จะต่างกันก็เพียงเลนส์ที่ใช้มักจะเป็นชนิดเลนส์แยกทำด้วยแก้วชุบแข็ง (HARDEN GLASS) มีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด คือ:.
1.4.1 ชนิดเลนส์ติดตายกับตัวกรอบแว่น (FIXED LENS WELDING GOGGLE): แว่นเชื่อมชนิดนี้จะมีเลนส์ติดตายอยู่ที่ตัวกรอบแว่น มีข้อดีคือ อายุการใช้งานยาวนาน ข้อเสียคือ ไม่สะดวกต่อผู้ปฏิบัติงานมากนัก เวลาจะเคาะรอยตะเข็บเชื่อมต้องถอดแว่นออก
1.4.2 ชนิดเลนส์ปิด-เปิดได้ (FLIP-UP WELDING GOGGLE): แว่นเชื่อมชนิดนี้จะมีเลนส์ขึ้นลง ปิด-เปิด ข้อดีและข้อเสียจะตรงกันข้ามกับชนิดแรก ปัจจุบันแว่นเชื่อมชนิดนี้เป็นที่นิยมใช้กันมากกว่าชนิดแรก
แว่นครอบตาสำหรับงานเชื่อมทั้ง 2 ชนิด ดังกล่าวข้างต้นเหมาะสำหรับการเชื่อมแก๊สเท่านั้น ไม่ควรนำมาใช้กับงานเชื่อมไฟฟ้า
อนึ่ง ความเข้มของกระจกเชื่อมที่ใช้จะแตกต่างกันออกไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความหนาของชิ้นโลหะที่เชื่อม ชนิดของโลหะ ฯลฯ โดยจะมีความเข็มที่ใช้แตกต่างกันออกไปดังนี้คือ
ตารางแสดงลักษณะงานกับขนาดของเลนส์
ลักษณะงาน | ชนิดของเลนส์ (SHADE NUMBER) |
1. ผู้ปฏิบัติงานใกล้งานเชื่อมและตัด | 2 |
2. งานเชื่อมทองเหลือง บัดกรี | 3-4 |
3. งานตัดหรือเชื่อมด้วยอ๊อกซิเจนหรือก๊าซชิ้นงานหนาไม่เกิน 1/8 นิ้ว | 4-5 |
4. งานตัดหรือเชื่อมด้วยอ๊อกซิเจน หรือก๊าซ ชิ้นงานหนามากกว่า 1/2 และงานเชื่อมไฟฟ้าน้อยกว่า 30 แอมป์ | 5-6 |
5. งานเชื่อมด้วยก๊าซ ชิ้นงานมากกว่า 1/2 นิ้วและงานเชื่อมไฟฟ้า 30-75 แอมป์ | 5-8 |
6. งานเชื่อมไฟฟ้า 75-200 แอมป์ | 10 |
7. งานเชื่อมไฟฟ้า 200-400 แอมป์ | 12 |
8. งานเชื่อมไฟฟ้า มากกว่า 400 แอมป์ | 14 |
แว่นครอบดังกล่าวทั้งหมดนี้เป็นเพียงแว่นครอบตาชนิดหลักที่ใช้กันอยู่ทั่วๆ ไปในโรงงานอุตสาหกรรมเท่านั้น ยังมีแว่นครอบตาที่ใช้เฉพาะงานอยู่อีกมากมายหลายประเภท ซึ่งมีรูปลักษณะแตกต่างกันออกไปตามจุดประสงค์ของการใช้งาน อนึ่ง แว่นครอบตาทุกชนิดควรมีมาตรฐานความปลอดภัยรับรอง อาทิเช่น ANSI 87.2-1989, B.S2092-2 DIN.4647 ทั้งนี้เพื่อให้ผู้ใช้มั่นใจว่าได้สินค้าที่ใช้มีคุณภาพและมาตรฐานจริงๆ
2.แว่นตานิรภัย (SAFETY GLASSES)
ลักษณะของแว่นตานิรภัย จะมีลักษณะ คล้ายคลึงกับแว่นสายตา หรือ แว่นแฟชั่นโดยทั่วๆ ไป ต่างกันเพียงเลนส์ที่ใช้และมีกระบังข้างตรงกรอบแว่นตาเพิ่มขึ่นเท่านั้น
จุดประสงค์ของการใช้แว่นตานิรภัย: แว่นตานิรภัยมีจุดประสงค์เพื่อให้ผู้สวมใส่ สามารถป้องกันนัยน์ตาจากงานต่างๆ ดังนี้
1. งานกลึง
2. งานประกอบชิ้นส่วน (รถยนต์ ฯลฯ)
3. งานเชื่อมโดยวิธียิงด้วยไฟฟ้า
4. งานในห้องแล็บ
5. งานหล่อโลหะ
วิธีการทดสอบเลนส์ของแว่นนิรภัย :
ตามมาตรฐานสถาบันมาตรฐานความปลอดภัยอเมริกา ข้อที่ ANSI Z 87.1-1963 (ANSI = AMERICAN NATIONAL STANDARD INSTITUTE) กล่าวไว้ดังนี้
“นำเลนที่จะทดสอบมาไว้ยังฐานซึ่งอยู่ในแนวราบ (HORIZONTAL LEVEL) จากนั้นกาลูกเหล็กที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 นิ้ว น้ำหนักของลูกเหล็ก 2.4 ออนซ์ วัดระยะห่างของลูกเหล็ก และจุดศูนย์กลางของเลนส์มี่จะทดสอบ ให้ห่างกันประมาณ 50 นิ้ว (1.30 เมตร) จากนั้นให้ปล่อยลูกเหล็กทิ้งลงมาอย่างอิสระลงบนผิวหน้าตรงจุดศูนย์กลางเลนส์ ถ้าหากเลนส์ที่ทดสอบไม่มีรอยร้างใดๆ เกิดขึ้น ถือว่าเลนส์ดังกล่าวเป็นเลนส์นิรภัยได้”
ตัวอย่างแว่นตานิรภัย มาตรฐาน ANSI ดูได้ที่
http://www.pdgth.com/product_cat.php?idsection=11
facebook : Thai-Safetywiki
ติดต่อเรา : Thai-Safetywiki