ขั้นตอนการสำรวจความเสียหายขั้นต้นของโครงสร้างอาคารหลังเหตุการณ์แผ่นดินไหว ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนหลัก โดยอ้างอิงจากคู่มือการสำรวจความเสียหายจากแผ่นดินไหว ของกรมโยธาธิการกระทรวงมหาดไทย มีรายละเอียดดังนี้:
**1. การเตรียมตัวก่อนออกสำรวจ**
ก่อนการสำรวจ ผู้สำรวจต้องเตรียมความพร้อมอย่างละเอียด:
– **เอกสารสำคัญ:** แบบสำรวจความเสียหาย ป้ายประกาศระดับความเสียหาย และข้อมูลที่จำเป็นสำหรับเจ้าของอาคาร
– **อุปกรณ์:** เช่น หมวกนิรภัย เสื้อที่สามารถมองเห็นในระยะไกล รองเท้านิรภัย ตลับเมตร กล้องถ่ายรูป ไฟฉาย โทรศัพท์มือถือ อุปกรณ์ GPS และชุดปฐมพยาบาล
– **แผนการปฏิบัติงาน:** ฟังการบรรยายสรุปสถานการณ์และการมอบหมายพื้นที่ที่ได้รับการสำรวจ
**2. การสำรวจภายนอกอาคาร**
เริ่มจากการประเมินความเสียหายภายนอกอาคาร โดยสังเกตดังนี้:
– **อันตรายโดยรอบ:** เช่น อาคารข้างเคียงที่อาจพังถล่ม การทรุดตัวของพื้นดิน หรือเนินเขาที่อาจถล่ม
– **โครงสร้างอาคาร:** เช่น การยุบตัว การเอียงออกจากฐานราก และรอยแตกบนตัวอาคาร
– หากพบว่ามีความเสียหายรุนแรงจนเป็นอันตราย (เช่น สีแดง) ผู้สำรวจต้องหลีกเลี่ยงการเข้าสำรวจภายในทันที
**3. การสำรวจภายในอาคาร**
กรณีที่สามารถเข้าภายในได้อย่างปลอดภัย:
– **การตรวจสอบโครงสร้าง:** ตรวจพื้น คาน เสา และผนัง โดยพิจารณารอยแตก การหลุดล่อน หรือการโก่งตัว
– **การตรวจระบบภายใน:** เช่น ระบบไฟฟ้า ประปา และส่วนประกอบต่าง ๆ ของอาคาร
- วิธีการตรวจสอบภายในอาคารเบื้องต้น
เข้าสำรวจในแต่ละห้อง โดยเลือกห้องตัวแทนจากชั้นล่าง ชั้นกลาง และชั้นบน
ตรวจสอบฝ้าเพดาน ห้องบันได และพื้นที่อื่นๆ ที่สามารถเข้าถึงได้เพื่อดูโครงสร้างที่อาจซ่อนความเสียหาย
- การตรวจสอบรอยแตกร้าวของโครงสร้าง
เสาและคาน: ตรวจสอบช่วงกลางเสา จุดต่อเสา-คาน ว่ามีรอยแตกร้าวหรือไม่
กำแพงรับแรง: ตรวจสอบรอยแตกร้าวในแนวทแยง แนวนอนที่ฐาน หรือรอยแยกระหว่างพื้นและผนัง
พื้นและรอยต่อโครงสร้าง: ตรวจสอบรอยแตกร้าวบริเวณพื้นรอบเสา และรอยต่อระหว่างคานและพื้น
- การพิจารณาระดับความเสียหาย
ระดับความรุนแรงของรอยแตกร้าวถูกแบ่งเป็นระดับตามความกว้างของรอยแตก
หากมีเนื้อคอนกรีตหลุดร่วง หรือรอยปริแตกยาวเกิน 20 ซม. อาจต้องพิจารณาซ่อมแซมหรือเสริมความแข็งแรง
ระบุระดับความเสียหายโดยใช้เกณฑ์สี ได้แก่ **เขียว** (ปลอดภัย), **เหลือง** (ควรตรวจสอบเพิ่มเติม), และ **แดง** (ไม่ปลอดภัย)
ตารางการพิจารณาระดับความเสียหายของชิ้นส่วนโครงสร้าง
| ชนิดโครงสร้าง | บริเวณที่ตรวจสอบ | ระดับความเสียหาย |
|---|---|---|
| พื้น (Slab) | – ผิวพื้นด้านบน/ล่าง – ผิวพื้นรอบๆ เสา – รอยต่อระหว่างพื้นและคาน |
– ไม่มีรอยแตกร้าว – รอยแตกร้าวกว้าง < 1 มม. (เล็กน้อย) – รอยแตกร้าว 1-5 มม. (ปานกลาง) – รอยแตกร้าว > 5 มม. มีการปริแตกของคอนกรีตเป็นบริเวณกว้างจนเห็นเหล็กเสริมได้อย่างชัดเจน (รุนแรง) |
| คาน (Beam) | – บริเวณจุดต่อคาน-เสา – บริเวณกลางช่วงคาน |
– มีรอยแตกร้าวแนวเฉือนขนาดเล็ก (เล็กน้อย) – รอยแตกร้าว 1-5 มม. (ปานกลาง) – คานแตกร้าว > 5 มม.หรือโก่งตัวผิดปกติมีการปริแตกของคอนกรีตเป็นบริเวณกว้างจนเห็นเหล็กเสริมได้อย่างชัดเจน (รุนแรง) |
| เสา (Column) | – บริเวณจุดต่อเสา-คาน – บริเวณกลางช่วงเสา |
– มีรอยแตกร้าวขนาดเล็กที่ปูนฉาบ (เล็กน้อย) – รอยแตกร้าวแยกประมาณ 0.2-2 มม. (ปานกลาง) – เสาแตกหักหรือร้าวผิดปกติมากกว่า 2 มม. มีการปริแตกของเป็นบริเวณกว้างจนเห็นเหล็กเสริมได้อย่างชัดเจน (รุนแรง) |
| กำแพงรับแรง (Shear Wall) | – บริเวณกลางแผ่นผนัง – บริเวณรอยต่อกับพื้นและเสา |
– มีรอยแตกร้าวขนาดเล็กที่ปูนฉาบ (เล็กน้อย) – รอยแตกร้าวแยกประมาณ 1-2 มม. (ปานกลาง) – ผนังแตกหักหรือร้าวผิดปกติมากกว่า 2 มม. มีการปริแตกของเป็นบริเวณกว้างจนเห็นเหล็กเสริมได้อย่างชัดเจน (รุนแรง) |
ดาวน์โหลด : คู่มือการสำรวจความเสียหายจากแผ่นดินไหว ของกรมโยธาธิการกระทรวงมหาดไทย
การวิเคราะห์ว่ารอยแตกร้าวผนังมาจากปัญหาโครงสร้างหรือเสียหายชั่วคราวจากแผ่นดินไหว
| ลักษณะ | รอยแตกร้าวจากปัญหาโครงสร้างถาวร | รอยแตกร้าวชั่วคราวจากแผ่นดินไหว |
|---|---|---|
| ลักษณะและรูปแบบของรอยแตก |
|
|
| ความกว้างและความลึกของรอยแตก |
|
|
| การกระจายตัวของรอยแตก |
|
|
| ปัญหาร่วมอื่นๆ |
|
|
**4. การสรุปและติดป้ายประกาศ**
– กรอกข้อมูลในแบบสำรวจความเสียหายระบุลักษณะความเสียหายและระดับความเสียหาย
– ติดป้ายประกาศระดับความเสียหายในตำแหน่งที่ชัดเจน เช่น ใกล้ทางเข้าอาคาร พร้อมถ่ายรูปเก็บเป็นหลักฐาน
