เช็คลิสต์เตรียมตัว “เมื่อน้ำลด” หาดใหญ่ 2568

เวอร์ชันอัปเดตละเอียด: สถานการณ์ล่าสุด 27 พ.ย. 2568 น้ำท่วมหาดใหญ่ครั้งนี้หนักหน่วงสุดรอบ 300 ปี จากฝนสะสมกว่า 800 มม. ทำให้กระทบกว่า 8.3 แสนคน เสียชีวิตอย่างน้อย 5 ราย และน้ำเริ่มลดลงในหลายจุดแล้ว (เช่น แยกไดอาน่า ถ.ศรีภูวนารถ) แต่ยังมีน้ำขังในเขตทุ่งเสา คูเต่า และบางส่วนของตัวเมือง ชาวบ้านเริ่มกลับเข้าบ้านสำรวจความเสียหาย ขยะเกลื่อน ถนนพังเป็นหลุม และระบบไฟฟ้าต้องรอเช็กก่อนใช้

จากประสบการณ์น้ำท่วมน่าน 2568 และคำแนะนำจากกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย (ปภ.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) เราได้ขยายรายละเอียดให้ครอบคลุมมากขึ้น รวม 27 ขั้นตอนฟื้นฟูชุมชน เพื่อลดความเสี่ยงซ้ำซ้อน กลับสู่ชีวิตปกติเร็วที่สุด อย่าลืม! หลังน้ำลด ≠ ปลอดภัยทันที เสี่ยงโรคระบาด ไฟฟ้ารั่ว และโครงสร้างพัง

ติดต่อช่วยเหลือด่วน: สายด่วน ปภ. 1784 | สธ. 1669 | กฟภ. 1129 | รพ.หาดใหญ่ 073-241-111 (บริการฟรีสำหรับผู้ประสบภัย)

1. ทรัพย์สินส่วนตัว & เอกสารสำคัญ

น้ำลดแล้ว รีบถ่ายหลักฐานทุกชิ้น ก่อนเคลื่อนย้าย เพื่อเคลมประกันและขอเยียวยาจากรัฐ (เงินช่วยเหลือ 5,000-25,000 บาท/ครัวเรือน จาก พม. และ คปภ.) หลีกเลี่ยงการสัมผัสของเปียกโดยตรง เสี่ยงเชื้อโรค

• ถ่ายรูป/วิดีโอหลักฐาน: ทำทุกมุมก่อนแตะอะไรทั้งสิ้น รวมรอยน้ำ (mark ด้วยเทป) สำหรับเคลมประกันภัย (ชั้น 1 จ่ายเต็มคันรถ/บ้าน) และรายงาน ปภ. ผ่านแอป DDPM Care (ดาวน์โหลดฟรี)
• เอกสารสำคัญที่เปียกน้ำ (บัตรประชาชน, ทะเบียนบ้าน, โฉนด, พ.ร.บ.รถ, สมุดบัญชี):
  • ซับน้ำเบาๆ ด้วยกระดาษซับมันหรือผ้าสะอาด (ห้ามเช็ดแรง กระดาษฉีกง่าย)
  • วางระหว่างกระดาษซับมัน สลับชั้น หนีบด้วยหนังสือหนักๆ แล้ววางในที่ร่มเย็น (อุณหภูมิ 20-25°C) 24-48 ชม.
  • ห้ามตากแดดจัด/รีด/ใช้ไดร์เป่า (หมึกเลอะ/กระดาษหด) ถ้าเสียหายหนัก รีบไปว่าการอำเภอหาดใหญ่ (เปิดช่องพิเศษ 8.00-18.00 น.) หรือใช้บริการดิจิทัล DLTV สำหรับบัตรประชาชน
• เครื่องใช้ไฟฟ้า/อิเล็กทรอนิกส์ (มือถือ, แล็ปท็อป, นาฬิกา):
  • ห้ามเปิด/ชาร์จเด็ดขาด! น้ำท่วม = ตะกอนนำไฟฟ้า เสี่ยงช็อต/ระเบิด
  • เช็ดตะกอนด้วยแปรงนุ่ม + แอลกอฮอล์ 70% แล้วทิ้งไว้แห้งธรรมชาติ 7-14 วัน (ใช้ซิลิก้าเจลช่วยดูดความชื้น)
  • ถ้าเปียกหนัก ให้ช่างจากศูนย์บริการ (เช่น AIS/True สำหรับมือถือ) เช็กวงจร อย่าซ่อมเอง
• ทองรูปพรรณ/เงินสด/เครื่องประดับ: ล้างน้ำสะอาด + เช็ดแอลกอฮอล์ 70% แล้วเช็ดแห้ง ทิ้งไว้ในกล่องกันชื้น ตรวจคราบเขียว (ออกซิเดชัน) ถ้ามี รีบไปร้านทองเคลม
• เสื้อผ้า/สิ่งของผ้า: ล้างด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ (ไฮเตอร์ 1:50) ซัก 2 รอบ ตากในร่ม หลีกเลี่ยงแดดจัดเพื่อไม่ให้สีซีด ถ้าเหม็นอับ ใช้น้ำส้มสายชูแช่ 30 นาที
• อาหาร/ของกิน: กระป๋องที่เปียก/บุบ = ทิ้งทันที (เสี่ยงบอตูลิซึม) อาหารแห้งที่เปียก = ตรวจเช็คเชื้อรา ถ้ามีกลิ่นแปลก ทิ้งทั้งหมด

2. บ้าน & คอนโด

จาก 27 ขั้นตอนฟื้นฟูชุมชนของหมอเมืองน่าน: เริ่มจากชั้นบนลงล่าง ใช้ PPE (ถุงมือ, หน้ากาก, บู๊ต) เสมอ รัฐบาลตั้งเป้าฟื้นฟู 3 ระยะ (ช่วยเหลือ-เยียวยา-ฟื้นฟู) งบจาก พม. ช่วยซ่อมบ้าน 50,000 บาท/หลัง

• ระบายอากาศ & ทำความสะอาดพื้นฐาน (24-72 ชม. แรก):
  • เปิดประตู/หน้าต่างทุกบาน + ใช้พัดลม/เครื่องดูดความชื้น 24 ชม. (ลดความชื้น <60% ป้องกันเชื้อรา)
  • ขัดตะกอนดิน/โคลนด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ (เดทตอล 1:10 หรือ ไฮเตอร์ 1:100) ใช้น้ำประปาที่ต้มสุก หลีกเลี่ยงน้ำจากคลอง (ปนเปื้อน)
  • กำจัดขยะ/ซากสัตว์ (วัว/หมา) ทันที รายงาน ปภ. ถ้ามีมาก (ทีมกรมอุทยานฯ ช่วยฟรี)
• โครงสร้างบ้าน:
  • ผนังเปียก >1 ม.: สกัดปูนเปียกออก 50-100 ซม. เหนือรอยน้ำ แล้วฉีดยาฆ่าเชื้อ + ทาสีกันซึม (ใช้สีอะคริลิคกันน้ำจากกรมโยธา)
  • พื้นคอนกรีต/กระเบื้อง: ล้าง + ขัดด้วยน้ำยาลดคราบตะกอน ถ้าพื้นไม้ลามิเนตแช่ >48 ชม. รื้อทิ้ง (บวม/เชื้อรา 99%) แนะนำพื้นไวนิลกันน้ำสำหรับฟื้นฟู
  • โครงสร้างหลัก: ตรวจรอยร้าว/ทรุด (ใช้ระดับน้ำตรวจ) ถ้าพัง รอวิศวกรจากเทศบาลหาดใหญ่ (ฟรี) อย่าเข้าใสถ้าอันตราย
• ระบบไฟฟ้า & ประปา:
  • กฟภ. ตั้งเป้าจ่ายไฟคืน 70% วันนี้ (27 พ.ย.) แต่ห้ามเปิดเอง! รอช่างตัดเมนหลัก + เช็กสายไฟ (เสี่ยงรั่วจากตะกอน) วิธีเช็ก: ดูสายหลวม/ชำรุด ห้ามยืนในน้ำขณะตรวจ
  • ท่อประปา/ท่อน้ำทิ้ง: ล้างตะกอน + ใส่ตะแกรงกรอง ถ้าน้ำประปายังขุ่น รอประกาศ กปภ. สงขลา (ตอนนี้ยังไม่สะอาด 100%)
• เครื่องใช้ในบ้าน (ตู้เย็น, ซักผ้า, AC):
  • ล้างตะกอนใต้เครื่อง + เป่าลมร้อนที่มอเตอร์ 7 วันก่อนเสียบปลั๊ก ถ้า AC เปียก เรียกช่างเช็กคอยล์ (ค่าใช้จ่าย ~2,000-5,000 บาท)
  • เฟอร์นิเจอร์ไม้: เช็ด + ทาวานิชกันน้ำใหม่ ถ้าบวม ทิ้งแล้วขอใหม่จาก พม. (งบฟื้นฟู)
• ป้องกันปลวก/แมลง: น้ำท่วม = ปลวก/ยุงเพิ่ม 1,000 เท่า ฉีดยากันปลวก (จากกรมปศุสัตว์ ฟรี) + ยากันยุงรอบบ้าน 7 วัน

3. รถยนต์ & รถจักรยานยนต์

รถจมน้ำในหาดใหญ่ปีนี้เสียหายหลักหมื่นคัน ประกันช่วยลากฟรี แต่ถ้าจม >12 ชม. แนะขายซาก (ราคา 3-10 พันบาท) คปภ. เร่งจ่ายเคลมภายใน 15 วัน

รถยนต์:

• ห้ามสตาร์ท/ขับเด็ดขาด! (น้ำในเครื่อง = พังถาวร) ลากไปอู่ทันที (ประกันชั้น 1 ช่วยฟรี โทร 1584)
• ระดับน้ำท่วม:
  • ไม่ถึงคอนโซล: ซ่อมได้ (ล้างเครื่อง/เปลี่ยนน้ำมัน ~5-15 หมื่นบาท) แต่เช็กไฟฟ้า/เบรกก่อนใช้
  • ถึงคอนโซล: สูญเสียทั้งคัน 99% (ประกันจ่ายเต็มตามราคาตลาด) ถ้าซ่อมต่อ มีกลิ่นอับ+ปัญหาซ้ำ
• ขั้นตอนฟื้นฟู: ล้างตะกอนภายนอก + เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง/เกียร์/เบรกออยล์ + เช็กแบต/ระบบไฟ (รอแห้ง 7 วัน) แนะนำตรวจที่ศูนย์โตโยต้า/ฮอนด้า หาดใหญ่ (เปิดพิเศษหลังน้ำลด)
• เคลมประกัน: ถ่ายรูป + รายงานภายใน 3 วัน ใช้แอปคปภ. Track and Check

รถจักรยานยนต์:

• จม >6 ชม.: เครื่องพัง 90% (คอยล์/ซีดีไอเสีย) ล้าง + เปลี่ยนน้ำมันเครื่อง/เฟืองท้ายทันที
• ถ้าจมทั้งคัน: ขายซากดีที่สุด (ตลาดมือสองหาดใหญ่ 3-8 พันบาท) หลีกเลี่ยงขับในโคลน (ยางสึก/เครื่องร้อน)

4. สุขภาพ & ความปลอดภัย (สำคัญที่สุด – 27 ขั้นตอนจาก สธ.)

หลังน้ำลด เสี่ยงโรค 10 ชนิด (ไข้ฉี่หนู, ท้องร่วง, ผิวหนังอักเสบ) สธ. ตั้ง รพ.สนาม 7 แห่งรอบหาดใหญ่ รองรับผู้ป่วยหลังน้ำลด + เตรียมระบบบันทึกศพ (พบเพิ่มหลังน้ำลด)

• อุปกรณ์ป้องกัน: ใส่บู๊ตยาง/ถุงมือ/หน้ากาก N95 ทุกครั้ง (ตะกอนมีตะปู/งู/สัตว์มีพิษ) หลีกเลี่ยงน้ำขัง (เสี่ยงไฟช็อต/โรค)
• วัคซีนเร่งด่วน (ฟรีที่ รพ.หาดใหญ่/สงขลานครินทร์):
  • บาดทะยัก: ฉีดถ้าบาดแผล >5 ปี (ป้องกันกล้ามเนื้อล็อก)
  • พายัพ (ไข้ฉี่หนู): จากปัสสาวะหนูในน้ำ รีบฉีดถ้าลุยน้ำ (อาการ: ไข้/ปวดเมื่อย 3-7 วัน)
  • โรคอื่น: คางทูม/หัด ถ้าอายุ <15 ปี
• น้ำ & อาหาร: ห้ามดื่มน้ำประปาจน กปภ. ประกาศ (เดือด 1 นาทีหรือใช้ยาฟอกขาว 2 หยด/ลิตร) อาหารปรุงสุก + ล้างมือสบู่ 20 วินาที
• โรคระบาด & จิตใจ: ดูอาการไข้/ท้องเสีย รายงาน สธ. 1669 ถ้าผิวหนังบวม ใช้ครีมสเตียรอยด์ + พักผ่อน สำหรับจิตใจ: โทรสายด่วน สธ. 1323 (ฟรี 24 ชม.) ชุมชนช่วยกัน – จัดกลุ่มอาสาฟื้นฟู
• จัดการศพ: ถ้าพบ รายงาน 1669 ทันที (ทีมนิติเวช สธ. จัดการฟรี ไม่ซ้ำเติมครอบครัว)

5. การฟื้นฟูชุมชน & เศรษฐกิจ (ขยายใหม่)

จากมาตรการรัฐบาล: พักหนี้ 6 เดือน, สินเชื่อ 0% 1 ปี, ช่วยเหลือเกษตร 10,000 บาท/ไร่

• ถนน & สาธารณูปโภค: รอเทศบาลหาดใหญ่ซ่อม (ถนนพังหลุมใหญ่) ใช้เส้นทางน้ำลด: ถ.เพชรเกษม, คลองอู่ต๊อก (อัปเดตจาก สภ.คอหงส์)
• เศรษฐกิจ: ร้านค้าขายของเสียหาย รีบรายงาน SME Bank (สินเชื่อฟื้นฟู) ตลาดหาดใหญ่เปิดบางส่วน – ช่วยซื้อของจากร้านท้องถิ่น
• ชุมชนเข้มแข็ง: จัดกลุ่มอาสา (จากกรมอุทยานฯ) ช่วยทำความสะอาด + ฝึกป้องกันภัย (ถุงทราย/แผนอพยพ)

สรุป Timeline หลังน้ำลด (หาดใหญ่ 2568 – อัปเดตจาก ปภ.)

ปีนี้หนัก แต่เราจะรอดด้วยกัน! รัฐบาลส่งทีมเต็มสูบ (ศป.กฉ.) ถ้าติดขัด โทรช่วยเหลือได้ 24 ชม. เก็บเช็คลิสต์นี้ แชร์ต่อให้เพื่อนบ้านหาดใหญ่ ไฟต์ติ้ง!

#หาดใหญ่ไฟต์ติ้ง #น้ำลดแล้วต้องรอด #น้ำท่วมหาดใหญ่2568 #ฟื้นฟูหาดใหญ่