การเกณฑ์ทหารเป็นหน้าที่สำคัญของชายไทย แต่สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวบางอย่าง อาจได้รับการยกเว้นไม่ต้องเข้ารับการเกณฑ์ทหาร บทความนี้จะอัปเดตรายชื่อโรคที่เข้าข่าย พร้อมสาเหตุและความรุนแรงของแต่ละโรค ตามข้อมูลล่าสุดปี 2568
โรคประจำตัวที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องเกณฑ์ทหาร
ตามกฎกระทรวงที่ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 31 มีนาคม 2568 ได้เพิ่ม 3 กลุ่มโรคใหม่ที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องเกณฑ์ทหาร รวมกับโรคที่เคยมีมาก่อนหน้านี้ ดังนี้:
1. กลุ่มโรคตุ่มน้ำพอง
- ตัวอย่างโรค: โรคเพมฟิกัส (Pemphigus), โรคเพมฟิกอยด์ (Pemphigoid)
- สาเหตุ: เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่ทำลายเซลล์ผิวหนัง
- ความรุนแรง: ทำให้เกิดตุ่มน้ำและแผลเรื้อรังบนผิวหนังและเยื่อบุต่าง ๆ ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและการปฏิบัติงานอย่างมาก
2. โรคลำไส้โป่งพองแต่กำเนิด (Hirschsprung’s Disease)
- สาเหตุ: ความผิดปกติทางพันธุกรรมที่ทำให้เซลล์ประสาทในลำไส้ใหญ่ไม่พัฒนาเต็มที่
- ความรุนแรง: ทำให้การขับถ่ายผิดปกติ ท้องผูกเรื้อรัง และอาจต้องผ่าตัดแก้ไข ซึ่งส่งผลต่อความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ทางทหาร
3. โรคของเอนไซม์บนเม็ดเลือดแดงผิดปกติชนิด G-6-PD (Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase Deficiency)
- สาเหตุ: พันธุกรรมที่ทำให้เอนไซม์ G-6-PD บนเม็ดเลือดแดงทำงานผิดปกติ
- ความรุนแรง: ทำให้เม็ดเลือดแดงแตกง่ายเมื่อสัมผัสกับสารกระตุ้นบางอย่าง เช่น ยา หรืออาหารบางชนิด ส่งผลให้เกิดภาวะโลหิตจางเฉียบพลัน
4. โรคหัวใจและหลอดเลือดร้ายแรง
- ตัวอย่างโรค: ลิ้นหัวใจพิการ, หัวใจล้มเหลวเรื้อรัง
- สาเหตุ: อาจเกิดจากพันธุกรรมหรือการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม
- ความรุนแรง: ส่งผลต่อการไหลเวียนโลหิต ทำให้ร่างกายอ่อนเพลียง่าย ไม่สามารถรับภารกิจหนักได้
5. โรคระบบทางเดินหายใจเรื้อรัง
- ตัวอย่างโรค: โรคหืดรุนแรง, โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง (COPD)
- สาเหตุ: มักเกิดจากภูมิแพ้หรือการสัมผัสสารระคายเคืองเป็นเวลานาน
- ความรุนแรง: ทำให้หายใจลำบาก เสี่ยงต่อภาวะหายใจล้มเหลวเมื่อทำกิจกรรมหนัก
6. โรคทางจิตเวชร้ายแรง
- ตัวอย่างโรค: โรคจิตเภท, โรคซึมเศร้ารุนแรง
- สาเหตุ: ความไม่สมดุลของสารเคมีในสมองหรือปัจจัยทางจิตใจ
- ความรุนแรง: ส่งผลต่อความคิดและพฤติกรรม อาจเป็นอันตรายต่อตนเองและผู้อื่น
7. โรคลมชัก (Epilepsy)
- สาเหตุ: ความผิดปกติของคลื่นไฟฟ้าในสมอง
- ความรุนแรง: ทำให้เกิดอาการชักและหมดสติ ซึ่งอาจเป็นอันตรายในสถานการณ์ที่ควบคุมยาก
8. โรคเบาหวานที่ควบคุมไม่ได้
- สาเหตุ: การทำงานผิดปกติของตับอ่อนหรือการตอบสนองต่ออินซูลินที่ไม่ดี
- ความรุนแรง: เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนรุนแรง หากไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้
9. โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย
- สาเหตุ: ความเสื่อมของไตจากโรคต่าง ๆ เช่น เบาหวาน หรือความดันโลหิตสูง
- ความรุนแรง: ต้องฟอกไตหรือปลูกถ่ายไต ไม่สามารถปฏิบัติภารกิจทางทหารได้
10. โรคมะเร็งทุกชนิด
- สาเหตุ: การเจริญเติบโตผิดปกติของเซลล์ในร่างกาย
- ความรุนแรง: ต้องได้รับการรักษาอย่างต่อเนื่องและมีผลข้างเคียงที่ส่งผลต่อการทำงาน
หมายเหตุสำคัญ: การวินิจฉัยและการยกเว้นขึ้นอยู่กับคณะกรรมการแพทย์ทหาร
แม้จะมีโรคที่ระบุไว้ แต่การยกเว้นหรือไม่ให้เกณฑ์ทหารขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของคณะกรรมการแพทย์ทหาร ซึ่งจะพิจารณาจากความรุนแรงและผลกระทบของโรคต่อการปฏิบัติหน้าที่
สรุป
การมีโรคประจำตัวบางอย่างอาจทำให้ได้รับการยกเว้นไม่ต้องเกณฑ์ทหาร แต่ควรเตรียมเอกสารทางการแพทย์และเข้ารับการตรวจร่างกายตามขั้นตอนที่กำหนด เพื่อให้การพิจารณาเป็นไปอย่างถูกต้องและยุติธรร
แหล่งอ้างอิง:
- ราชกิจจานุเบกษา. (2568). กฎกระทรวงกําหนดโรคที่ไม่สามารถรับราชการทหารได้ พ.ศ. 2568. เข้าถึงได้จาก: http://www.ratchakitcha.soc.go.th
- กรมแพทย์ทหารบก. (2568). แนวทางการตรวจร่างกายผู้เข้ารับการตรวจเลือกทหารกองเกินเข้ากองประจำการ. เข้าถึงได้จาก: https://www.rta.mi.th
- กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2568). โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพและการใช้ชีวิต. เข้าถึงได้จาก: https://ddc.moph.go.th
- สมาคมโรคหัวใจแห่งประเทศไทย, คำแนะนำสำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจและข้อจำกัดในการออกกำลังกาย. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaiheart.org
- สมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, ข้อมูลโรคจิตเวชที่มีผลต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaipsychiatric.org
