หลายคนคงได้รับข่าวเร็วๆที่ผ่านมานี้ว่า เกิดเหตุถังดับเพลิงระเบิดจนทำให้มีผู้เสียชีวิต 1 ราย ทำให้เราเกิดความสงสัยและตื่นตัวกับ ถังดับเพลิงใกล้ตัวเราว่า ได้มาตรฐานความปลอดภัยมั้ยแล้วถังของเรา ถึงรอบตรวจสอบอุปกรณ์ หรือยัง วันนี้เรามีข้อมูลมาแชร์กันครับ
ข้อมูลในส่วนนี้เป็น ข้อมูลที่ได้รับจากข่าวจาก https://www.thairath.co.th/news/society/2704166#google_vignette
เท่านั้นนะครับอย่างไรก็ตามเราต้องรอข้อมูลคอนเฟิร์มต่างๆเพิ่มเติมอีกนะครับ
การที่ถังดับเพลิงจะเกิดระเบิดขึ้นได้นั้น มาจาก สาเหตุหลักๆ เบื้องต้น อันได้แก่
- แรงดันในถังนั้นมีมากเกินไป
- สภาพตัวถังดับเพลิงและระบบเซฟตี้ชำรุด ไม่มีความแข็งแรงเท่าเดิม
- การบรรจุสารดับเพลิงโดยผู้ผลิตที่ไม่มีมาตรฐาน หรือผู้ดำเนินการขาดความรู้ความเข้าใจคุณสมบัติของสารดับเพลิง หรือความต้องการลดต้นทุนต่างๆ จะทำให้เกิดปัญหาได้
ในเคสนี้ สารในถังเป็นชนิด Co2 โอกาสที่ถังจะโดนความร้อนแล้ว Co2 จะขยายตัว จนส่งผลให้ถังมีแรงดันมากขึ้นเกินที่จะรับไหว ประกอบกับสภาพตัวถังดับเพลิงชำรุด ไม่มีความแข็งแรงเท่าเดิม อาจรวมไปถึง การเติมสารดับเพลิงที่ไม่ได้มาตรฐานอีกด้วย จนทำให้ตัวถังฉีกขาดและระเบิดได้
ปัจจัยใดบ้างที่มีส่วนทำให้เกิดระเบิดได้
- สถานที่ตั้ง หลีกเลี่ยงการตั้งถัง Co2 ในสถานที่ใกล้ จุดกำเนิดความร้อน เช่น ตากแดด เตาไฟ เครื่องจักรหรือเครื่องยนที่มีความร้อนสูง
- การบำรุงรักษา ทำความสะอาดและตรวจเช็ค สภาพความพร้อมของอุปกรณ์ อุปกรณ์นั้นควรต้องอยู่ในสภาพดี ไม่มีการรั่ว หรือ ชำรุด
ข้อมูลถังดับเพลิง
ตัวถังดับเพลิงถูกออกแบบมาให้สามารถรองรับความดันได้อยู่แล้วนะครับ ตามมาตรฐาน มอก. ว่าด้วยเรื่องถังดับเพลิงต้องสามารถทนต่อแรงดันอากาศได้ไม่น้อยกว่า 2 เท่าของความความใช้งาน โดยไม่มีข้อบกพร่องของอุปกรณ์ด้วย และต้องถูกทดสอบก่อนจะทาสีถังด้วยนะครับ มอก.882 2532 ข้อ 6.4
ท่านใดที่อยากหาข้อมูลเกี่ยวกับถังดับเพลิงเพิ่มเติม สามารถดูไได้ที่นี่เลยครับ https://service.tisi.go.th/fulltext/TIS-882-2532m.pdf
มาตรฐานที่กำหนดเกี่ยวกับถังดับเพลิงคือ มอก.822 2532
หมายเหตุ
เครื่องดับเพลิงชนิด CO2 จะไม่มีมาตรวัดแรงดัน ผู้ใช้สามารถตรวจวัดก๊าซ ภายในถังได้โดย วิธีชั่งน้ำหนัก หากน้ำหนักก๊าสภายในถังลดลงต่ำกว่า 80% ควรติดต่อบริษัทเพื่อทำการดำเนินการบรรจุใหม่ในทันที
ภาพแสดงปฏิกิริยา การเเปลี่ยนแปลง เมื่ออุณภูมิเปลี่ยน ส่งผลต่อการขยายต่อของก๊าช Co2 อย่างไร
สามารถอธิบายง่ายๆแบบนี้ครับ
สมมุติอุณหภูมิที่ 21 องศาเซลเซียส ถ้าเราอัด CO2 เข้าไปในถังจนถึง 850 psi แรงดันจะเริ่มคงที่ที่ 850psiไม่เพิ่มขึ้น และก๊าซที่อัดเพิ่มเข้าไปหลังจาก850psiจะควบแน่นเป็นของเหลวแทน สิ่งที่เปลี่ยนแปลงคือน้ำหนักที่บรรจุในถังจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆเนื่องจากก๊าซกลายเป็นของเหลว
ดังนั้นถ้าเราใส่เกจ์แรงดันในถังดับเพลิงCO2 บรรจุเต็มถังเข็มแรงดันชี้ที่ 850psi หรือฉีดใช้ไปแล้วจนเกือบหมดถัง(โดยที่ยังมีของเหลวอยู่) เข็มก็ยังชี้ที่ 850psi เหมือนเดิมครับ
ดังนั้นแล้ว: มาตรวัดแรงดันจึงไม่สามารถบอกน้ำหนักหรือปริมาณที่อยู่ในถังได้ ต้องใช้การชั่งน้ำหนักเท่านั้น
หมายเหตุ:
แรงดันก๊าซจะสูงขึ้นหรือต่ำลง อุณหภูมิมีผลโดยตรงครับ อ้างอิงจากกราฟคุณสมบัติของCO2
อุณหภมูิที่ 21 องศาเซลเซียส แรงดันจะอยู่ที่ 850 psi
และอุณหภูมิอยู่ที่ 30 องศาเซลเซียส แรงดันจะสูงถึงประมาณ 1040 psi
ลิ้งค์ดาวโหลดใบตรวจสอบใบบันทึกตรวจสอบถังดับเพลิง
https://www.federationspaandwellness.com/assets/uploads/download/eca64-11-.pdf
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
https://www.thairath.co.th/news/society/2704166#google_vignette
